Rumıniya Avropanın ən qədim və zəngin mədəniyyətə sahib ölkələrindən biridir. Ölkənin təhsil sistemi isə son illərdə xüsusilə Avropanın və dünyanın bir çox ölkələrindən gələn tələbələrin diqqət mərkəzinə çevrilib. Azərbaycandan da hər il yüzlərlə gənc Rumıniyada ali təhsil almağı seçir. Səbəb isə təkcə münasib təhsil haqqı və yaşayış xərcləri deyil, həm də yüksək səviyyəli universitetlər, beynəlxalq diplomların tanınması və geniş ixtisas seçimi imkanıdır.
Rumıniyada Təhsil Sisteminin Ümumi Xüsusiyyətləri
Rumıniyada təhsil sistemi Avropa standartlarına uyğunlaşdırılmışdır və Boloniya prosesi çərçivəsində fəaliyyət göstərir. Burada bakalavr, magistr və doktorantura pillələri Avropanın digər ölkələri ilə eyni strukturda təşkil olunur.
Ali təhsil müəssisələri dövlət və özəl olmaqla iki əsas kateqoriyaya bölünür. Universitetlərdə əsasən nəzəri biliklər və praktiki təcrübə bir arada verilir. Dövlət universitetləri dünyanın tanınmış reytinqlərində daim yüksək yerlərdə qərarlaşıb. Burada əldə olunan diplomlar Avropa Birliyi və bir sıra digər ölkələrdə tanınır.
2025-ci ildə Rumıniyada Təhsilə Marağın Artma Səbəbləri
2025-ci ildə Rumıniyada təhsilə marağın artmasının bir neçə mühüm səbəbi var:
- Avropa Birliyi universitetlərinin diplomlarının Azərbaycanda və digər ölkələrdə tanınması;
- Təhsil haqqının və yaşayış xərclərinin Qərbi Avropa ölkələri ilə müqayisədə daha əlverişli olması;
- İxtisas seçiminin genişliyi və tədris proqramlarının ingilis dilində də təklif olunması;
- Xarici tələbələr üçün xüsusi kvotalar və təqaüd proqramlarının mövcudluğu.
Rumıniyada Ali Təhsil Pillələri
Bakalavr Təhsili
Rumıniyada bakalavr təhsili adətən 3-4 il davam edir. Əksər proqramlar rumın və ya ingilis dilində olur. Mühəndislik, informatika, iqtisadiyyat, tibb, humanitar və sosial ixtisaslar ən çox seçilən sahələrdəndir.
Magistratura Təhsili
Magistratura proqramları 1-2 il müddətində keçirilir və elmi tədqiqat, peşəkar biliklərin dərinləşdirilməsi üçün ideal seçimdir. Proqramların çoxunda ingilis və ya digər beynəlxalq dillərdə tədris mümkündür.
Doktorantura Təhsili
Doktorantura təhsili, akademik karyera düşünən və elmi işlər aparmaq istəyən şəxslər üçün nəzərdə tutulub. Proqramlar adətən 3-4 il davam edir və müdafiə ilə başa çatır.
Qəbul Qaydaları və Sənədlər
Bakalavr və Magistr Qəbulu
- Attestat və ya bakalavr diplomu;
- Xarici dil biliyinin sertifikatı (TOEFL/IELTS və ya universitetin daxili imtahanı);
- Motivasiya məktubu və ya tövsiyə məktubları;
- Pasport surəti və fotoşəkil;
- Bəzi ixtisaslar üzrə əlavə imtahan və ya müsahibə.
Doktorantura Qəbulu
- Magistr diplomu;
- Elmi tədqiqat planı;
- Tərcümeyi-hal və elmi fəaliyyət siyahısı;
- Əcnəbilər üçün viza və digər rəsmi sənədlər.
Təhsil Haqqı və Yaşayış Xərcləri
Rumıniyada təhsil haqqı seçilən universitet və ixtisasdan asılı olaraq dəyişir. Adətən, illik təhsil haqqı 2000-5000 avro arasında dəyişir. Tibb, stomatologiya və farmasiya kimi sahələrdə bu məbləğ bir qədər yüksək ola bilər.
Yaşayış xərcləri isə aylıq 300-500 avro təşkil edir. Bu məbləğə yataqxana, qida, ictimai nəqliyyat, kommunikasiya və şəxsi ehtiyaclar daxildir. Qeyd etmək lazımdır ki, Rumıniyada yataqxana şəraitləri çox vaxt tələbələr üçün münasibdir.
Təqaüdlər və Maliyyə Dəstəyi
Rumıniyada müxtəlif dövlət və universitet təqaüdləri mövcuddur. Bəzi təqaüdlər yalnız yüksək akademik göstəricilərə əsaslanır, bəziləri isə sosial vəziyyəti nəzərə alır. Ən məşhur təqaüdlər:
- Rumıniya Hökuməti Təqaüdləri;
- Erasmus+ proqramları;
- Universitet daxili xüsusi təqaüdlər.
Rumıniyada Tələbə Həyatı
Tələbə həyatı Rumıniyada çox rəngarəng və maraqlıdır. Universitet şəhərcikləri, kitabxanalar, laboratoriyalar, tələbə klubları və beynəlxalq tədbirlər tələbələrin asudə vaxtını səmərəli keçirməsinə imkan verir. Tələbələr müxtəlif beynəlxalq festival, seminar və konfranslarda iştirak edərək şəbəkə imkanlarını genişləndirirlər. Rumıniya şəhərləri, xüsusilə Buxarest, Kluj-Napoka, Yassi və Timişoara, gənclər üçün canlı həyat, zəngin tarix və mədəniyyət təqdim edir.
Əcnəbi Tələbələr üçün Qaydalar və Viza Prosesi
Rumıniyada təhsil almaq üçün əcnəbi tələbələr viza almalıdırlar. Bunun üçün aşağıdakı sənədlər lazımdır:
- Universitetin qəbul məktubu;
- Təhsil haqqının ödənilməsini təsdiq edən sənəd;
- Bankda kifayət qədər vəsait olduğunu göstərən arayış;
- Tibbi arayış və sığorta.
Viza prosesi adətən 1-2 ay çəkir. Tələbə vizası ilə ölkədə rəsmi qeydiyyat və müvəqqəti yaşayış hüququ əldə olunur.

Rumıniyada Təhsilin Əsas Üstünlükləri
- Avropa Birliyi diplomu və beynəlxalq tanınma;
- Qəbul prosedurunun şəffaflığı və sadəliyi;
- Müasir infrastruktur, laboratoriyalar və tədris avadanlığı;
- Mükəmməl yataqxanalar və tələbə şəhərcikləri;
- Karyera və təcrübə imkanlarının genişliyi;
- Xarici tələbələr üçün multikultural mühit və rahat uyğunlaşma;
- Təqaüd proqramlarının mövcudluğu və əlavə maliyyə dəstəyi;
- Universitetlərin müxtəlif beynəlxalq layihə və proqramlarda iştirakı.
Ən Populyar Universitetlər və Şəhərlər
- Buxarest Universiteti: Ölkənin ən qədim və prestijli universitetlərindən biridir.
- Kluj-Napoka Babeş-Bolyai Universiteti: Avropanın elmi tədqiqat və innovasiya mərkəzlərindən biri.
- Yassi Alexandru Ioan Cuza Universiteti: Humanitar və sosial elmlər üzrə ixtisaslaşmışdır.
- Timişoara Qərb Universiteti: Texniki və tətbiqi elmlər sahəsində qabaqcıl təhsil verir.
Əsas İxtisaslar və Proqramlar
Rumıniyada ən populyar ixtisaslar:
- Tibb və stomatologiya;
- İnformasiya texnologiyaları və mühəndislik;
- Biznes və iqtisadiyyat;
- Hüquq və beynəlxalq münasibətlər;
- Humanitar və sosial elmlər.
Tədris proqramları həm rumın, həm də ingilis, fransız və alman dillərində təklif oluna bilər.
Təhsil Dilinin Seçilməsi
Əgər rumın dilini bilmirsinizsə, çox universitetdə hazırlıq kursları var. Hazırlıq ili ərzində həm dil, həm də ixtisasa uyğun baza bilikləri öyrədilir. Bu da tələbələrə həm təhsil, həm də gündəlik həyatda rahatlıq yaradır.
Diplomların Tanınması və Karyera İmkanları
Rumıniyada alınan diplomlar Boloniya prosesi çərçivəsində Azərbaycan da daxil olmaqla Avropa Birliyinə üzv ölkələrdə və dünyanın bir çox digər ölkəsində tanınır. Burada təhsil almış məzunlar asanlıqla Avropada və ya Azərbaycanda iş tapa, magistr və ya doktorantura səviyyəsinə müraciət edə bilərlər.
2025-ci ildə Gözlənilən Yeniliklər və Trendlər
2025-ci ildə Rumıniyada təhsil almaq istəyənlər üçün bir sıra yeniliklər gözlənilir. Xüsusilə rəqəmsal təhsil texnologiyalarının tətbiqi, beynəlxalq proqramların artması, yeni ixtisasların açılması və tələbələr üçün əlavə təqaüd imkanlarının yaranması diqqət mərkəzindədir. Eyni zamanda, Azərbaycandan gələn tələbələr üçün xüsusi dəstək proqramları, təcrübə və karyera xidmətləri daha da inkişaf etdiriləcək.
Rumıniyada Təhsil və İş İmkanları
Tələbə vizası ilə Rumıniyada oxuyan əcnəbilərə məhdud sayda işləmək imkanı verilir. Universitetlərin karyera mərkəzləri vasitəsilə təcrübə və yarımştat işlər tapmaq mümkündür. Bu da həm təhsil xərclərinin qarşılanmasına kömək edir, həm də gələcək karyera üçün təcrübə qazandırır.
Azərbaycanlı Tələbələr üçün Əlavə İpuçları
- Sənədləri əvvəlcədən hazırlayın və tərcümə edin;
- Dil hazırlığı kurslarına vaxtında müraciət edin;
- Universitetlərin və proqramların rəsmi saytlarını izləyin;
- Sosial şəbəkələrdə Rumıniyada yaşayan azərbaycanlı tələbələrlə əlaqə saxlayın;
- Viza üçün bütün tələblərə əməl edin və vaxtında müraciət edin.
Rumıniyada təhsil almaq 2025-ci ildə də gənclər üçün geniş imkanlar, əlverişli şərtlər və beynəlxalq səviyyədə uğur qazanmaq üçün əla seçimdir. Təhsil sistemi Avropa standartlarına tam cavab verir, ixtisaslar və universitetlər geniş spektrdə seçim imkanı yaradır, diplomlar isə bir çox ölkədə tanınır. Rumıniyada təhsil almaqla siz həm yüksək keyfiyyətli biliklər əldə edəcək, həm də zəngin tələbə həyatı və yeni dostlar qazanacaqsınız. Azərbaycanın gəncləri üçün bu ölkə həm təhsil, həm də gələcək karyera baxımından unikal platformadır.
Ən Çox Verilən Suallar
- Rumıniyada təhsil üçün hansı sənədlər tələb olunur?
Attestat və ya diplom, xarici dil sertifikatı, motivasiya məktubu, pasport, foto və bəzi ixtisaslar üzrə əlavə sənədlər tələb olunur. - Rumıniyada təhsil haqları nə qədərdir?
Təhsil haqqı illik 2000-5000 avro arasında dəyişir. Tibb və texniki ixtisaslarda bu məbləğ bir qədər yüksək ola bilər. - Təqaüd proqramları mövcuddurmu?
Bəli, Rumıniya hökuməti və universitetlər müxtəlif təqaüdlər təqdim edir. Erasmus+, dövlət təqaüdləri və xüsusi proqramlar mövcuddur. - Rumıniyada yaşayış xərcləri nə qədərdir?
Orta hesabla aylıq 300-500 avro. Bu məbləğ yataqxana, qida, nəqliyyat və digər gündəlik ehtiyaclar üçün yetərlidir. - Azərbaycanlılar üçün xüsusi dəstək proqramları varmı?
Bəzi universitetlər Azərbaycanlı tələbələr üçün mentorluq, adaptasiya və əlavə təcrübə proqramları təklif edir. - Rumıniyada diplomlar Azərbaycanda tanınırmı?
Bəli, Boloniya prosesinə uyğun diplomlar Azərbaycanda və bir çox ölkədə tanınır. - Rumıniyada hansı ixtisaslar daha populyardır?
Tibb, mühəndislik, IT, iqtisadiyyat, hüquq, beynəlxalq münasibətlər və sosial elmlər ən populyar sahələrdir. - Əcnəbi tələbələr üçün viza prosesi necədir?
Qəbul məktubu, maliyyə arayışı, sığorta və digər sənədlərlə viza üçün müraciət edilir. Proses adətən 1-2 ay çəkir. - Təhsil hansı dillərdə aparılır?
Əsasən rumın və ingilis dillərində, bəzən isə fransız və alman dillərində də proqramlar mövcuddur. - Rumıniyada tələbələr işləyə bilərmi?
Bəli, tələbə vizası ilə məhdud sayda işləmək mümkündür. Universitetlər də təcrübə proqramları təklif edir.