İtaliya Avropada təhsil üçün ən çox seçilən ölkələrdən biridir. Onun universitetləri qədim və zəngin təhsil ənənələri, yüksək elmi səviyyə və beynəlxalq diplomların tanınması ilə fərqlənir. Hər il minlərlə azərbaycanlı abituriyent İtaliyada ali təhsil almaq arzusu ilə müxtəlif yolları araşdırır. Bura həm DIM balı (Dövlət İmtahan Mərkəzinin balı), həm SAT imtahanı, həm də dövlət xətti ilə göndərişlər və şəxsi təşəbbüs daxildir. Aşağıda İtaliyada təhsil almağın bu yolları geniş və sadə şəkildə izah olunur.
DIM Balı ilə İtaliyada Təhsil
DIM balı Azərbaycanda ali məktəblərə qəbul üçün tətbiq olunan Dövlət İmtahan Mərkəzinin qiymətləndirmə sistemidir. Bəzi xarici universitetlər, o cümlədən İtaliyanın bir sıra ali məktəbləri Azərbaycanlı abituriyentlər üçün DIM balını qəbul edirlər.
İtaliyanın bir çox dövlət universitetində bakalavr proqramlarına qəbul zamanı tələbələrdən DIM balı və orta məktəb attestatı tələb olunur. DIM balı əsasən ixtisas uyğunluğuna görə dəyərləndirilir və bəzi universitetlər minimal bal həddi müəyyənləşdirir. Məsələn, iqtisadiyyat, menecment, mühəndislik, kompüter elmləri, humanitar sahələr üzrə DIM balı və orta məktəb qiymətləri əsas rol oynayır. İtaliyanın dövlət universitetlərində təhsil almaq üçün əlavə olaraq dil biliyi (ingilis və ya italyan) və bəzi hallarda əlavə qəbul imtahanı tələb oluna bilər.
Qeyd: İtaliya universitetlərinin qəbul qaydaları universitetdən universitetə və proqramdan proqrama dəyişir. Buna görə də, müraciət etməzdən əvvəl seçdiyiniz universitetin rəsmi saytında DIM balı ilə qəbulun olub-olmadığını yoxlamaq vacibdir.
SAT İmtahanı ilə İtaliyada Təhsil
SAT (Scholastic Assessment Test) – Amerika modeli üzrə ali məktəblərə qəbul üçün beynəlxalq tanınan imtahandır. Son illərdə bir çox Avropa, o cümlədən İtaliya universitetləri SAT nəticələrini qəbul edir. Xüsusilə ingilisdilli proqramlarda və beynəlxalq bakalavr kurslarında SAT imtahanı nəticəsi əsas seçim meyarı olur.
SAT imtahanı əsasən riyaziyyat, oxu-anlama və yazı bölmələrindən ibarətdir. SAT balı ilə İtaliyanın bir sıra universitetində biznes, iqtisadiyyat, mühəndislik, kompüter elmləri, beynəlxalq əlaqələr, sosial elmlər və digər sahələr üzrə təhsil almaq mümkündür. SAT balı ilə qəbul prosesində əsas üstünlük odur ki, tələbə Azərbaycanda ali məktəblərə qəbul olmaq üçün məcburi deyil, alternativ olaraq SAT balı təqdim edə bilər.
Bir çox İtaliya universitetində SAT balı ilə yanaşı orta məktəb attestatı, dil biliyi (ingilis və ya italyan dili) sertifikatı, motivasiya məktubu, bəzən isə tövsiyə məktubu tələb olunur.
Dövlət Xətti ilə İtaliyada Təhsil
Azərbaycan Respublikasının Təhsil Nazirliyi və ya digər rəsmi dövlət qurumları tərəfindən hər il müxtəlif ölkələrə, o cümlədən İtaliyaya dövlət proqramı xətti ilə tələbə göndərişləri həyata keçirilir. Bu proqramlar çərçivəsində dövlət ən yaxşı abituriyentləri və ya gənc alimləri maliyyələşdirir və onların təhsil xərclərini qarşılayır.
Dövlət xətti ilə İtaliyada təhsil almaq üçün əsasən bu mərhələlərdən keçmək lazımdır:
- Dövlət proqramının elanını izləmək və qeydiyyatdan keçmək
- Seçim mərhələsində imtahan və ya müsahibədə uğur qazanmaq
- Müvafiq sənədləri (DIM balı, attestat, dil sertifikatı, motivasiya məktubu və s.) təqdim etmək
- Təqaüd və göndəriş qərarını almaq
Dövlət xətti ilə təhsil alan tələbələrin əsas üstünlüyü odur ki, onların həm təhsil haqqı, həm də yaşayış xərcləri dövlət və ya sponsor tərəfindən maliyyələşdirilir. Bəzən dövlət tələbədən təhsili bitirdikdən sonra Azərbaycanda müəyyən müddət işləməyi öhdəlik kimi tələb edə bilər.
Reklam
İtaliyada Ali Təhsil Sistemi və Başqa İmkanlar
İtaliyada ali təhsil bakalavr (Laurea), magistr (Laurea Magistrale) və doktorantura (Dottorato di Ricerca) pillələrindən ibarətdir. Universitetlərdə dərslər əsasən italyan dilində aparılır, lakin son illərdə ingilis dilli proqramların sayı xeyli artıb.
Tələbələr üçün digər qəbul yolları:
- Öz hesabına və ya təqaüdlə müraciət
- İtaliya hökumətinin və ya universitetlərin verdiyi regional təqaüdlər (DSU, LazioDisco və s.)
- Motivasiya məktubu, tövsiyə məktubu və bəzən qabiliyyət imtahanı (xüsusilə incəsənət və musiqi sahələrində)
Təhsil haqları dövlət universitetlərində illik təxminən 1000–3000 avro arası, bəzi özəl universitetlərdə isə daha yüksək ola bilər. İtaliyada tələbə statusu ilə işləmək və kampusda yaşamaq da mümkündür. Yaşayış xərcləri şəhərdən asılı olaraq fərqli ola bilər, Roma və Milan kimi böyük şəhərlərdə bir qədər yüksəkdir.
İtaliyada təhsil almaq istəyən azərbaycanlı gənclər üçün DIM balı, SAT imtahanı və dövlət xətti ilə qəbul olmaq real və əlçatan seçimlərdir. Hər bir yolun öz üstünlükləri və spesifik proseduru var. Seçim edərkən şəxsi maraqlar, akademik hazırlıq, dil biliyi və maddi imkanlar nəzərə alınmalıdır. İtaliya universitetlərinin verdiyi beynəlxalq diplomlar və zəngin tələbə həyatı, burada təhsil almağı istənilən gənc üçün uğurlu gələcəyə aparan yol edir.
Ən Çox Verilən Suallar
Əsasən humanitar, sosial elmlər, biznes, iqtisadiyyat və bəzi texniki ixtisaslara DIM balı ilə qəbul mümkündür.
Əksər beynəlxalq və ingilisdilli proqramlar, Politecnico di Milano, Bocconi University, Sapienza University kimi ali məktəblər SAT balını qəbul edə bilər.
Azərbaycan Təhsil Nazirliyinin və ya dövlət proqramlarının rəsmi elanlarını izləmək və göstərilən tələbləri yerinə yetirmək lazımdır.
Dövlət universitetlərində illik təhsil haqqı orta hesabla 1000–3000 avro arası dəyişir.
Bəli, dövlət və regional təqaüdlər, həmçinin universitet daxili təqaüdlər mövcuddur.
Bəli, tələbə statusu ilə rəsmi olaraq işləmək hüququ var.
Əsasən italyan dili, amma ingilis dilli proqramlar da getdikcə çoxalır.
DIM balı və ya SAT balı, attestat, dil sertifikatı, motivasiya məktubu və bəzi hallarda tövsiyə məktubu.
Şəhərdən asılı olaraq aylıq 700–1200 avro arası dəyişir.
Bəli, dövlət universitetlərinin diplomları Azərbaycanda rəsmi şəkildə tanınır.
Reklam
