Avropa qitəsinin mərkəzində yerləşən Macarıstan, qədim təhsil ənənələri, müasir universitet infrastrukturu və beynəlxalq tələbələrə təqdim etdiyi əlverişli şərtlərlə son illərdə Azərbaycanın da daxil olduğu bir çox ölkənin gəncləri üçün populyar təhsil məkanına çevrilmişdir. Bu ölkə həm bakalavriat, həm magistratura, həm də doktorantura səviyyəsində yüksək keyfiyyətli və akkreditasiyalı proqramlar təklif edir. İngilis dilli proqramların artması, münasib təhsil haqları və Avropa İttifaqı diplomunun tanınması səbəbindən Macarıstan dünya üzrə minlərlə tələbənin seçimidir.
MACARISTANDA TƏHSİLİN ÜSTÜNLÜKLƏRİ
Macarıstanda təhsil almaq həm akademik, həm də şəxsi inkişaf baxımından çoxsaylı üstünlüklər təklif edir. Universitetlərin çoxunda beynəlxalq tanınan proqramlar mövcuddur və təhsil sistemi tələbə mərkəzlidir. Macarıstan Avropa İttifaqının üzvü olduğu üçün burada alınan diplomlar digər Aİ ölkələrində də tanınır. Bununla yanaşı, Macarıstanda təhsil almaq digər Qərbi Avropa ölkələrinə nisbətən daha münasib qiymətə başa gəlir. Həm yaşayış, həm də təhsil xərcləri tələbə büdcəsinə uyğunlaşdırılmışdır.
TƏHSİL SƏVİYYƏLƏRİ VƏ PROQRAMLAR
Macarıstan universitetlərində təklif olunan təhsil səviyyələri:
- Bakalavriat Proqramları: Adətən 3-4 il davam edir. Proqramlar arasında tibb, mühəndislik, informasiya texnologiyaları, incəsənət və humanitar elmlər geniş şəkildə təklif olunur.
- Magistratura Proqramları: 1,5-2 illik proqramlardır və bakalavriat diplomu əsasında qəbul olunur.
- Doktorantura Proqramları: 3-4 il müddətində davam edir. Elmi araşdırmalar və akademik fəaliyyət əsas prioritetdir.
MACARISTANDA TƏHSİLƏ QƏBUL QAYDALARI
Macarıstan universitetlərinə qəbul prosesi universitetlərə görə dəyişsə də, ümumi prosedurlar müəyyən qədər ortaqdır. Qəbul üçün əsas mərhələlər bunlardır:
- Universitet və proqram seçimi
- Onlayn müraciət formasının doldurulması
- Tələb olunan sənədlərin təqdim edilməsi
- Müsahibə və ya qəbul imtahanı (lazım olduqda)
- Tədris haqqının ödənilməsi və qəbul məktubunun alınması
Macarıstanda təhsil almaq istəyən tələbələr ya dövlət proqramları ilə, ya da fərdi müraciət yolu ilə universitetlərə qəbul ola bilərlər.
İMTahanLAR VƏ QƏBUL ŞƏRTLƏRİ
- Attestatla qəbul: Bir çox proqram, xüsusilə bakalavriat səviyyəsində, sadəcə orta təhsil sənədi və dil biliyi ilə tələbə qəbul edir.
- SAT və ya digər beynəlxalq imtahanlar: Bəzi universitetlər SAT və ya bənzər beynəlxalq test nəticələrini tələb edə bilər.
- Dil tələbi: Əgər proqram ingilis dilindədirsə, TOEFL, IELTS və ya universitetin daxili dil imtahanı tələb olunur. Alman və ya macar dilində proqramlar üçün uyğun dil biliyi sənədi təqdim edilməlidir.

TƏLƏB OLUNAN SƏNƏDLƏR
Qəbul zamanı təqdim olunmalı sənədlər:
- Orta və ya ali təhsil sənədlərinin (diplom, attestat) notarial tərcüməsi
- Transkriptlər (qiymət cədvəli)
- CV və motivasiya məktubu
- Tövsiyə məktubları (əgər tələb olunursa)
- Pasportun surəti
- Dil biliyini təsdiq edən sənəd
- Tələb olunan halda portfoliolar və ya əlavə sənədlər
MACARISTAN TƏHSİL PROQRAMLARINDA STATİSTİK GÖSTƏRİCİLƏR
Macarıstanın təhsil sistemi üzrə 2024-cü ilin statistik məlumatlarına əsasən:
Təhsil səviyyəsi | Tələbə sayı (təqribi) | Xarici tələbə sayı | Ən populyar ixtisaslar |
---|---|---|---|
Bakalavriat | 160,000 | 25,000 | Tibb, IT, İqtisadiyyat |
Magistratura | 60,000 | 15,000 | Mühəndislik, Biznes |
Doktorantura | 10,000 | 2,500 | Biotexnologiya, Kimya |
Azərbaycanlı tələbələrin sayı da hər il artmaqdadır. Hazırda 1,500-dən çox azərbaycanlı tələbə Macarıstanda müxtəlif proqramlar üzrə təhsil alır.
MACARISTANDA TƏHSİL HAQLARI VƏ XƏRCLƏR
Təhsil haqları universitetdən, proqramdan və tədris dilindən asılı olaraq dəyişir. Ümumi qiymət aralığı:
- Bakalavriat: İllik 2,000 – 6,000 avro
- Magistratura: İllik 3,000 – 7,000 avro
- Doktorantura: İllik 3,000 – 8,000 avro (bəzi hallarda stipendiyalarla tam əvəzlənir)
Yaşayış xərcləri orta hesabla aylıq 300-600 avro arasında dəyişir. Bu məbləğə kirayə, qida, nəqliyyat və şəxsi xərclər daxildir.
STİPENDİYA VƏ MADDİ DƏSTƏK PROQRAMLARI
Macarıstan dövləti və müxtəlif təşkilatlar tərəfindən təklif olunan əsas təqaüd proqramları:
- Stipendium Hungaricum: Azərbaycan da daxil olmaqla bir çox ölkənin tələbələri üçün nəzərdə tutulub. Təhsil haqqı tam qarşılanır, aylıq təqaüd, yataqxana və sığorta dəstəyi verilir.
- Erasmus+ proqramı: Avropa universitetləri ilə əməkdaşlıq çərçivəsində semestrlik və ya illik mübadilə imkanı yaradır.
UNİVERSİTETLƏR VƏ ONLARIN REYTİNQLƏRİ
Macarıstanın tanınmış universitetləri arasında:
- Eötvös Loránd Universiteti (Budapeşt)
- Debrecen Universiteti
- Szeged Universiteti
- Pécs Universiteti
- Budapeşt Texnologiya və İqtisadiyyat Universiteti
QS və Times Higher Education reytinqlərində bu universitetlər regional liderlər sırasında yer alır. Xüsusilə tibb, biotexnologiya, fizika və musiqi sahəsində Macarıstan universitetləri tanınır.
MACAR DİLİNDƏ TƏHSİL ALMAQ
Macarıstanda təhsil almaq üçün yalnız ingilis dili yox, həm də macar dilində də seçimlər var. Macar dilində proqramlar, xüsusilə yerli tələbələr üçün daha ucuz və bəzən pulsuz olur. Xarici tələbələr isə hazırlıq kurslarından sonra bu proqramlara keçə bilərlər.
AKKREDİTASİYA VƏ DİPLOM TANINMASI
Macarıstanda alınan diplomlar Avropa Ali Təhsil Məkanında tanınır. Azərbaycan Təhsil Nazirliyi də bir çox macar universitetinin diplomlarını tanıyır. Əsas şərt təhsil səviyyəsinin, müddətinin və məzmununun uyğun olmasıdır.
TƏHSİLƏ QƏBULDA DÖVLƏT XƏTTİ İLƏ İMKANLAR
Azərbaycan Respublikasının Elm və Təhsil Nazirliyi tərəfindən hər il elan olunan “Xaricdə Təhsil üzrə Dövlət Proqramı” çərçivəsində Macarıstana da tələbələr göndərilir. Bu proqram vasitəsilə magistratura və doktorantura səviyyəsində təhsil almaq mümkündür. Təqaüd təhsil haqqı, yaşayış xərcləri və sığorta kimi əsas xərcləri əhatə edir.
SON MƏRHƏLƏLƏR VƏ VİZAYA MÜRACİƏT
Universitetə qəbul olduqdan sonra tələbə vizasına müraciət mərhələsi başlayır. Tələbə vizası üçün aşağıdakı sənədlər tələb olunur:
- Universitetin qəbul məktubu
- Yaşayış yeri haqqında sənəd (müqavilə və ya dəvət məktubu)
- Bankda vəsaitin olduğunu sübut edən arayış
- Tibbi sığorta sənədi
- Pasport və digər şəxsi sənədlər
Viza prosesi təxminən 2-4 həftə çəkir. Viza alındıqdan sonra Macarıstana gedərək təhsilə başlamaq mümkündür.
2025-ci ildə Təhsil Siyasətində Yeniliklər və İslahatlar
Macarıstan təhsil siyasəti son illərdə yenilənmə və islahat mərhələsinə qədəm qoyub. Avropa İttifaqı standartlarına uyğunluq, rəqəmsallaşma, təhsildə bərabər imkanların yaradılması və sosial inklüzivlik əsas prioritetlərdəndir. Dövlət ali məktəblərin maddi-texniki bazasını gücləndirir, təhsil prosesində rəqəmsal platformaları və süni intellekt texnologiyalarını tətbiq edir, distant və hibrid təhsil modellərini genişləndirir.
Son illərdə qəbul edilən yeni qaydalar tələbələr üçün şəffaf və rahat qəbul prosesini təmin edir. Xüsusilə elektron qeydiyyat sistemləri, elektron transkript və sertifikatların tanınması prosesi, qəbulun tam onlayn rejimdə təşkili təhsildə çevikliyi artırır. 2025-ci ildən etibarən ali məktəblərə qəbul zamanı dil bilikləri və motivasiya məktubu əsas seçim meyarları sırasına daxil edilib. Bununla yanaşı, bəzi ixtisaslar üçün əlavə müsahibə və ixtisaslaşma imtahanları da tətbiq edilir.
Sosial inklüzivlik siyasətinin inkişafı nəticəsində müxtəlif sosial qruplardan olan tələbələr üçün təqaüd və güzəştlər, xüsusi təhsil proqramları və fərdi dəstək mexanizmləri tətbiq olunur. Dövlət həmçinin beynəlxalq tələbələr üçün uyğunlaşdırılmış hazırlıq kursları, inteqrasiya proqramları və ingilis dilində əlavə təlimlər də təşkil edir. Rəqəmsal təhsil alətlərinin tətbiqi və distant təhsil imkanlarının artırılması isə regional və sosial maneələri minimuma endirir.
Macarıstanda təhsil, yalnız diplom almaq deyil, həm də beynəlxalq mühitdə təcrübə qazanmaq, peşəkar bacarıqlar əldə etmək və Avropa standartlarında bir gələcək qurmaq üçün böyük fürsətdir. Münasib təhsil haqları, zəngin mədəniyyət, inkişaf etmiş universitet infrastrukturu və geniş təqaüd imkanları ilə Macarıstan hər bir tələbə üçün cəlbedici seçimdir. Azərbaycanlı tələbələrin artan marağı da göstərir ki, Macarıstan bu region üçün mühüm akademik tərəfdaşlıq mərkəzinə çevrilməkdədir.
Ən Çox Verilən Suallar
Tələbə orta məktəb və ya bakalavriat səviyyəsində aldığı təhsili təsdiq edən sənədləri təqdim etməlidir. Bundan əlavə, dil biliyini sübut edən beynəlxalq sertifikat (IELTS, TOEFL və s.), motivasiya məktubu və bəzi hallarda müsahibə və ya yazılı imtahan da tələb oluna bilər.
Bəli. Bir çox bakalavriat proqramları yalnız orta məktəb attestatı və dil biliyi sənədi ilə tələbə qəbul edir. Tibb və mühəndislik kimi ixtisaslar isə əlavə test və ya müsahibə tələb edə bilər.
Tibb, informasiya texnologiyaları, biznes idarəçiliyi, beynəlxalq münasibətlər, mühəndislik və incəsənət sahələri ən çox seçilən ixtisaslardandır.
Bu Macarıstan hökuməti tərəfindən təklif edilən tam təqaüdlü proqramdır. Müraciət üçün rəsmi elektron platforma üzərindən ərizə verilir və seçim akademik nəticələr, motivasiya və sənədlərə əsasən aparılır.
Qəbul məktubu aldıqdan sonra Macarıstanın Azərbaycandakı səfirliyinə tələbə vizası üçün müraciət edilir. Gərəkli sənədlərə qəbul sənədi, yaşayış yeri sənədi, maliyyə imkanını sübut edən sənəd və tibbi sığorta daxildir.
Bəli, tələbələrə həftədə 20 saata qədər yarımştat işləmək hüququ verilir. Bu, əlavə gəlir və təcrübə qazanmaq üçün yaxşı fürsətdir.
Aylıq yaşayış xərcləri təxminən 300–600 avro arası dəyişir. Bu məbləğə kirayə, qida, nəqliyyat və digər gündəlik ehtiyaclar daxildir.
Təhsil haqları ixtisasa və universitetə görə dəyişir. Bakalavriat üçün illik 2,000–6,000 avro, magistratura üçün 3,000–7,000 avro, doktorantura üçün isə 3,000–8,000 avro arasıdır
Bəli, Azərbaycan diplomları əsasən tanınır. Amma universitet və proqram səviyyəsinə görə əlavə sənədlər və ya təhsil bərabərliyi qiymətləndirilməsi tələb oluna bilər.
Əsasən macar və ingilis dillərində. İngilis dilli proqramlar beynəlxalq tələbələr üçün daha geniş seçim imkanı yaradır. Bəzi proqramlar isə alman dilində tədris olunur.