Ərazisi 69,700 kvadrat kilometr olan kiçik bir ölkə olan Gürcüstan coğrafi mövqeyinə görə quru iqliminə malikdir. İqtisadi cəhətdən çətin şərtlərlə mübarizə aparan ölkə hələ də milli mədəniyyətinə və sənətinə böyük əhəmiyyət verir. Qafqaz dağlarındakı dağ kəndləri və Qara dəniz sahilindəki çimərliklər həqiqətən də görülməyə dəyər. 12-ci əsrin Vardzia adlı mağara monastırı çox məşhurdur. Paytaxtı Tiflis zəngin bir memarlığa malikdir. Batumi isə gözəlliyi, təbiəti, arxitekturası ilə mütləq orada qaldığınız müddət ərzində ziyarət etməli olduğunuz şəhərlərdən biridir. Kim bilir, bəlkə də təhsilinizi orada davam etdirmək şansı əldə edə bilsəniz hər il minlərlə turistin axın etdiyi şəhərin gözəlliklərini doya-doya müşahidə etmək şansı da qazana bilərsiniz!
Qərbi Asiya ilə Şərqi Avropanın kəsişməsində yerləşən Gürcüstan, zəngin bir mədəni təcrübə və Rusiya ilə Avropa Birliyi arasındakı münasibətləri tarazlaşdırmağa davam edən maraqlı bir milləti araşdırma macərası ilə maraqlanan tələbələr üçün yaxşı bir seçim variantıdır.
Gürcüstan, Qara dəniz sahilləri boyunca uzanan, kurort və sanatoriyalar, turizm məkanları və görməli yerləri ilə zəngin bir ölkədir, lakin az sayda insan Gürcüstanın da yüksək keyfiyyətli ali təhsil almaq üçün əla bir fürsət olduğunu bilir. Bu gün Gürcüstanda həm MDB ölkələrindən, həm də Avropadan gələn çox sayda xarici tələbə var.
Bəs niyə Gürcüstan?
Niyə Avropa səviyyəsində ali təhsil almaq üçün perspektivli bir ölkə kimi Gürcüstana diqqət yetirilməlidir?
Gürcüstan onu Avropada vahid təhsil məkanının bir hissəsinə çevirən Bolonya Prosesinə rəsmi olaraq qatılmışdır. Bu amil bu ölkənin xarici abituriyentlərin müraciət edənlər üçün çox cəlbedici olmasının səbəblərindən biridir. Gürcüstanın nüfuzlu universitetlərinin ilk üçlüyünə Tbilisi Dövlət Universiteti, İlia Dövlət Universiteti və Tbilisi Müstəqil Universiteti daxildir. Bu universitetlər abituriyentlərin karyeralarında inanılmaz yüksəkliklərə çıxmasına imkan verəcək əla bir fürsətdir.
Gürcüstanda ali təhsilin ödənişli əsaslarla olmasına baxmayaraq, dəyəri digər Avropa ölkələri ilə müqayisədə nisbətən aşağıdır. Bu, çox məhdud maliyyə imkanları ilə də olsa, universitetdə təhsil almağı hər bir tələbə üçün əlçatan edir. Universitetlərdəki müəllim heyəti peşəkar kadrlar, elmi dairələrdə dünya səviyyəsində tanınmış professorlar və elm adamları ilə seçilir. Gürcüstanda xaricilər üçün təhsil maksimum dərəcədə rahatlığa yönəldilmişdir, bu səbəbdən universitetlərin ərazilərində effektiv təhsil və asudə vaxtın faydalı keçirilməsinə kömək edən rahat və yaxşı təchiz olunmuş şəhərciklər tikilmişdir. Burada tələbələr elmi və təcrübə laboratoriyaları, kompüter laboratoriyaları, müxtəlif dərnəklər və bölmələr, eləcə də təchiz olunmuş idman salonları və stadionlar, bir sözlə, həm tədris prosesinin, həm də asudə vaxtın effektivliyini artırmaq üçün hər şeyi tapacaqlar.
Gürcüstanda ali təhsilin üstünlükləri:
Gürcüstanda ali təhsil almaq qərarına gəldikdə, kiçik bir hissəsi aşağıdakılar olan bir çox üstünlük əldə edəcəksiniz:
- Təhsilin qiyməti
Şübhəsiz ki, Gürcüstanda ali təhsilin qiyməti bir çox digər ölkələrlə müqayisədə xeyli aşağıdır. Avropa təhsili olan bir diplomu burada böyük maliyyə sərf etmədən də ala bilərsiniz. - İş imkanları
Gürcüstanda yüksək maaşlı bir mütəxəssis olmağınıza və seçdiyiniz sahədə böyük bir karyera qurmanıza kömək edəcək yüksək keyfiyyətli təhsil ala bilərsiniz. - Müxtəlif dillərdə təhsil
Gürcüstan universitetlərində təhsil müxtəlif dillərdə, o cümlədən rus və ingilis dillərində aparılır ki, bu da bütün tədris prosesini xarici tələbələrin tələblərinə maksimum uyğunlaşdırır.
Gürcüstanda Təhsil Dərəcələri
Gürcüstanda ali təhsil üç mərhələdən ibarətdir: Bakalavr proqramı, Magistr proqramı və Doktorantura proqramı. Bir təhsil ili ərzində ali təhsil müəssisəsindəki təhsil proqramı orta hesabla 60 krediti əhatə edir.
- Tədrisin birinci mərhələsinin (bakalavr) təhsil proqramı ən azı 240 kreditdən ibarətdir. Ali təhsilin birinci pilləsinə müəllim hazırlığı üzrə təhsil proqramı daxil edilə bilər. Yalnız tam ümumi təhsili təsdiq edən dövlət sertifikatı sahibləri və ya onlarla bərabər tutulan şəxslər bakalavr proqramlarında təhsil almaq hüququna malikdirlər.
- Tədrisin ikinci mərhələsinin (magistr) təhsil proqramı ən azı 120 kreditdən ibarətdir. Magistr proqramlarında oxumaq hüququ yalnız bakalavrlar və ya onlarla bərabər dərəcələri olan şəxslərə verilir. Tibbi / diş həkimi təhsil proqramı, sertifikatlı həkim / diş həkimi akademik dərəcəsi verilməsi ilə bitən bir pilləli ali təhsil proqramıdır. 360 kreditlə həkim və ya 300 kreditlə diş həkimi təhsil proqramını bitirdikdən sonra alınan akademik dərəcə magistr dərəcəsi ilə bərabərləşdirilir.
- Təhsilin üçüncü mərhələsi (doktorantura proqramı) ən az 180 kreditdən ibarətdir. Yalnız magistr və ya onlarla bərabər dərəcəsi olan şəxslər doktoranturada oxumaq hüququna malikdirlər.
Hər bir ali təhsil pilləsini bitirdikdən sonra müvafiq diplom verilir. Ali təhsil müəssisəsi, təhsil proqramının bir hissəsini tamamladığı təqdirdə orta ixtisas tələbəsinə mükafat vermək səlahiyyətinə malikdir. Orta ixtisas təhsili verməyə, təhsil proqramı üçün müəyyən edilmiş kredit sayının yarısından az olmamaq şərti ilə təhsil proqramının bir hissəsini başa vurmaq üçün müəyyən olunmuş nəticələrə çatdıqdan sonra icazə verilir.
Ali təhsil müəssisələrinin növləri:
Gürcüstanda üç növ ali təhsil müəssisəsi fəaliyyət göstərir:
- Universitet – hər üç mərhələdən ibarət olan ali təhsil proqramlarını və elmi tədqiqatları həyata keçirən bir ali təhsil müəssisəsi.
- Tədris universiteti – ali təhsil proqramı / proqramları (doktorantura proqramları istisna olmaqla) həyata keçirən bir ali təhsil müəssisəsi. Tədris universiteti mütləq ikinci mərhələnin təhsil proqramlarını – magistr proqramı və ya proqramlarını həyata keçirir.
- Kollec – ali akademik təhsilin yalnız birinci mərhələ təhsil proqramını həyata keçirən ali təhsil müəssisəsi.
Ölkə daxilində akkreditə olunmuş 25 universitet, 27 tədris universiteti və 5 kollec var. Bu təhsil müəssisələrinə qəbul üçün isə müəyyən şərtlər və qaydalar mövcuddur. Ali təhsil müəssisələrində, bakalavr, sertifikatlı həkim / diş həkimi təhsil proqramlarında, yalnız Gürcüstanın Təhsil və Elm Nazirliyinin müəyyənləşdirdiyi qaydaya əsasən müvafiq Birləşmiş Milli İmtahanları bitirən abituriyentlər təhsil almaq hüququna malikdirlər. Pravoslav ilahiyyatçı yönümlü ali təhsil müəssisələrində, tələbələrin qəbulu Gürcüstanın Katolikos-Patriarxının təqdim etdiyi təklif əsasında, Gürcüstan Təhsil və Elm Nazirliyinin müəyyən etdiyi qaydaya əsasən Vahid Milli İmtahanların müəyyən mövzusunda əldə olunan nəticənin əsasında bakalavr ilahiyyatçı təhsil proqramına qəbul edilir.
Gürcüstanda yaşam xərcləri
Ayda orta səviyyədə yaşayış üçün mənzil qiymətləri təxminən 150-500 EUR-a başa gəlir. Aylıq yemək xərcləri təxminən 100 EUR-a qədər ola bilər. Orta hesabla bir tələbə ayda kommunal xidmətlər üçün 55 EUR xərcləyə bilər. Gürcüstanda taksilər ən ucuz səyahət metodudur, çünki çox ucuzdur, gediş haqqı 1 ilə 3 EUR arasındadır. Ümumilikdə tələbələr aylıq yaşayış xərclərinə 300-450 EUR xərcləyirlər.
Ölkəmiz ilə statistik göstəricilər əsasında bir müqayisə aparsaq:
- Gürcüstanda istehlak qiymətləri Azərbaycandan 9.13% aşağıdır (icarə qiyməti olmadan)
- Gürcüstanda icarə qiymətləri Azərbaycandan 4.28% yüksəkdir
- Gürcüstanda restoran qiymətləri Azərbaycandan 13,88% aşağıdır
- Gürcüstanda ərzaq məhsullarının qiymətləri Azərbaycandan 7.08% aşağıdır
- Gürcüstanda yerli alıcılıq gücü Azərbaycandan 0,98% azdır
Başqa bir mənbəyə görə Azərbaycanla müqayisədə Gürcüstanda yaşayış dəyəri:
- Yemək – 4%
- Mənzil + 6%
- Geyimlər – 17%
- Nəqliyyat – 29%
- Fərdi qulluq + 0%
- Əyləncə – 11%
- Gürcüstanda yaşayış qiyməti Azərbaycandakından 11% ucuzdur.
Gürcüstanda təhsil xərcləri
Tələbələrin Gürcüstanda təhsil haqqı barədə bilmələri lazım olan bir neçə şey:
- İnanılmaz dərəcədə ucuzdur
Gürcüstanda təhsilin qiyməti adətən tapa biləcəyiniz ən aşağı qiymət hesab olunur. Tələbə təhsil aldığı sahəsindən asılı olmayaraq bakalavr dərəcəsi üçün orta hesabla semestrdə 1000 EUR ilə 2500 EUR arasında bir məbləğ ödəyəcəkdir. Beynəlxalq tələbələrdən təhsil və yaşayış haqqını bir il əvvəl ödəmələri tələb olunmur – ən azı 4 ayı ödəyə bilərlər. Gürcüstan universitetlərinə müraciət üçün son tarix proseduru yoxdur. - Məbləğ Gürcü Larisi ilə ödənilir
Gürcüstan, Gürcü Larisi (GEL) olaraq bilinən öz valyuta formasından istifadə edir. GEL təqribən 0.30 $ və ya 0.25 € olduğundan ölkənin bir çox Qərbi Avropa qonşusundan daha zəif bir iqtisadiyyatı var və burada yaşamaq və oxumaq daha sərfəlidir. - Dərəcə səviyyəsi təhsil haqqına təsir edir
Bir çox digər ölkələr kimi, təhsil haqqı da bir tələbənin aldığı dərəcənin səviyyəsindən asılı olaraq dəyişir. Bakalavr dərəcəsindən fərqli olaraq, magistr və doktorantura proqramları illik 4000 EUR-a qədər ola bilər. - Əlavə ödənişlər mövcuddur
Bir çox tələbədən hansı ixtisası oxuduğundan və hansı dərəcədə təhsil aldığından asılı olmayaraq təhsil haqqına əlavə yaşamaq üçün kiçik bir ödəmə tələb edilir. Ümumiyyətlə, Gürcüstanda oxumaq istəyənlər təhsil haqqı və yaşayış qaydaları haqqında birbaşa universitet və ya kollecləri ilə danışmalıdırlar.
Gürcüstanda Təqaüdlə Təhsil
Hər bir ölkədə olduğu kimi qonşu ölkə Gürcüstanda da pulsuz təhsil almaq üçün müxtəlif şanslar əldə edə bilərsiniz. Bu təqaüdlər də fərqli mənbələrdən və qurumlardan maliyyələşdirilir. Gürcüstanda olan təqaüd imkanlarına aşağıdakılar daxildir:
- hökumət təqaüdləri
- özəl fondlar
- universitetlərin öz təqaüdü
Sağlamlıq Sığortası
Gürcüstanda illik tibbi sığorta haqqı təqribən 65 EUR-dur. Bu sığorta tələbələrin bütün sağlamlıq problemləri üçün Gürcüstan səhiyyə sistemindən pulsuz faydalanmasına imkan verir.
Müraciət etmək üçün tələblər
Ümumiyyətlə, ali təhsil müəssisələrində namizədlərin onlayn ərizə formasına qeydiyyatdan keçməsinə imkan verən asan bir müraciət sistemi mövcuddur.
Əksər universitetlərdə xarici tələbələr müsahibə əsasında qəbul olunur və yalnız bir neçə universitet ingilis dilində tədris olunan dərəcə proqramına qəbul üçün IELTS tələb edir. Ümumiyyətlə, məktəbinizdən və ya universitetinizdən İngilis dilində danışıq səviyyəsini məqbul bildiyinizi təsdiqləyən rəsmi bir sənəd kifayətdir.
Universitetlər müraciət üçün adətən bu sənədləri tələb edirlər:
- Onlayn müraciət forması
- Qeydiyyat Forması – seçilmiş kursları əhatə edən bir siyahı
- Doğum haqqında şəhadətnamənin surəti
- Şəxsiyyət vəsiqənizin surəti
- Xarici pasportunuzun surəti
- Pasport ölçülü fotoşəkil
- Bakalavra müraciət zamanı attestat, digər dərəcələrə müraciət edərkən müvafiq dərəcə diplomları və transkript
Təbii ki, bu sənədlər hər bir dərəcə və ya universitet üçün fərqlilik göstərə bilər. Daha çox məlumat üçün Gürcüstanın Milli Qiymətləndirmə və İmtahan Mərkəzini ziyarət edin: www.naec.ge
Təhsil Ala Biləcəyiniz Dillər
Rəsmi gürcü dili, Gürcüstanın əksər universitetlərində və ya ali məktəblərində əsas tədris dili kimi istifadə olunan bir Kartveli dilidir. Xüsusilə beynəlxalq tələbələr üçün hazırlanmış İngilis və Rus dilləri təklif edən bəzi universitetlər var. Əksər müəssisələrdə tələbələr birinci il kurslarına başlamazdan əvvəl gürcü dilini öyrənmək üçün hazırlıq kurslarına qoşula bilərlər. Gürcüstanda tibb fakültələri tələbələrin rus və ya ingilis dilini yaxşı bilmələrini tələb edir.
Gürcüstanın Ən Yaxşı Universitetləri 2021
Gürcüstan hər nə qədər aşağı təhsil ödənişləri ilə tanınsa da, universitetlərin keyfiyyətinə şübhə ola bilməz. Təqdim edəcəyimiz siyahıda 2021-ci il üçün Gürcüstanın ən yaxşı və ən məşhur universitetləri ilə tanış olacaqsınız. Qeyd etmək lazımdır ki, universitetlər aşağıdakı siyahı ilə kifayətlənmir və ölkədə bundan əlavə daha onlarla yüksək reytinqli yaxşı universitetlər mövcuddur.
- İvane Cavaxişvili adına Tbilisi Dövlət Universiteti
- BAU Beynəlxalq Universiteti Batumi
- İlia Dövlət Universiteti
- Tbilisi Dövlət Tibb Universiteti
- Gürcüstan Texniki Universiteti
- Tbilisi Açıq Universiteti (Tbilisi Açıq Tədris Universiteti)
- Sokhumi Dövlət Universiteti
- Tbilisi Müstəqil Universiteti
- Qafqaz Beynəlxalq Universiteti
- Beynəlxalq Qara Dəniz Universiteti