Beynəlxalq təhsil dünyada fərqli bilik, bacarıq və dünya görüşü qazanmağın ən etibarlı yollarından biridir. Son illərdə Azərbaycan gənclərinin ən çox maraq göstərdiyi ölkələrdən biri də Yunanıstandır. Gözəl təbiəti, qədim tarixi, Avropa İttifaqına üzvlüyü və rəqabətqabiliyyətli diplomları ilə Yunanıstan universitetləri həm həyat, həm də təhsil baxımından cəlbedici imkanlar yaradır. Bura yalnız Avropanın yox, dünyanın ən qədim universitet ənənələrinin qorunduğu məkanlardandır. Yunanıstanda oxumaq azərbaycanlı tələbələr üçün həm keyfiyyətli ali təhsil, həm də mədəni və şəxsi inkişaf baxımından bənzərsiz bir təcrübədir.
Təhsil almaq üçün ölkə və universitet seçərkən ən vacib məsələlərdən biri də təhsil haqları və gündəlik xərclərdir. Avropada bir çox ölkədə universitet ödənişləri yüksək olduğu halda, Yunanıstanda həm dövlət, həm də bir sıra özəl ali məktəblərdə münasib qiymətlər təklif olunur. Elə bu səbəbdən də azərbaycanlı valideynlər və abituriyentlər
YUNANISTAN ALİ TƏHSİL SİSTEMİ VƏ ÜMUMİ XÜSUSİYYƏTLƏR
Yunanıstan təhsil sistemi Avropa məkanında fərqliliyi ilə seçilir. Ən önəmli fərq dövlət və özəl ali təhsil müəssisələri arasında olan qiymət və struktur fərqidir. Dövlət universitetləri əsasən ənənəvi və rəsmi statusa malikdir, burada qəbul qaydaları şəffaf və mərkəzləşdirilmiş şəkildə həyata keçirilir. Özəl ali məktəblər isə əsasən ingilisdilli və beynəlxalq proqramlar üzrə təhsil verir və bir çox hallarda daha müasir tədris metodları, yeni texnologiyalar və praktik yönümlü kurslar təklif edir.
Yunanıstanda bakalavr, magistr və doktorantura pillələrində həm yunan, həm də ingilis dilində təhsil almaq mümkündür. Universitetlərin çoxunda xarici tələbələr üçün xüsusi proqramlar hazırlanır və bu proqramlar qlobal əmək bazarında tanınan diplomlar verir. Məhz bu səbəbdən hər il minlərlə əcnəbi tələbə Yunanıstanı təhsil üçün seçir.
DÖVLƏT UNİVERSİTETLƏRİNDƏ TƏHSİL HAQLARI
Yunanıstanın dövlət universitetlərində təhsil haqları Avropanın bir çox ölkəsi ilə müqayisədə münasibdir. Avropa İttifaqı ölkələrinin vətəndaşları üçün bakalavr səviyyəsində təhsil demək olar ki, pulsuzdur. Lakin Azərbaycan kimi Aİ-yə üzv olmayan ölkələrdən gələn tələbələr üçün illik təhsil haqları adətən 1 500 – 2 500 avro arasında dəyişir. Magistratura proqramlarında isə bu məbləğ 2 000 – 4 000 avro civarında olur.
Təhsil haqları universitetin yerləşdiyi şəhərdən, ixtisasdan və proqramdan asılı olaraq bir qədər fərqlənir. Ənənəvi sahələrdə qiymətlər aşağı, MBA və texniki proqramlarda isə nisbətən yüksək olur. Dövlət universitetləri həm də təqaüd, endirim və güzəşt imkanları ilə fərqlənir. Qeyd edək ki, bəzi universitetlərdə ilk kurs üçün təhsil haqqı nisbətən yüksək ola bilər, sonrakı illərdə isə azala və ya sabit qala bilər.
Aşağıdakı cədvəldə ən çox seçilən dövlət universitetlərində bakalavr üzrə illik təhsil haqları təqdim olunub:
Universitet | Təhsil Haqqı (illik, avro) |
---|---|
Afina Universiteti | 1 500 – 1 800 |
Selanik Aristotel | 1 500 – 2 000 |
Pirey Universiteti | 1 600 – 2 200 |
Patras Universiteti | 1 400 – 1 700 |
Dövlət universitetlərində qeydiyyatdan keçmiş tələbələrə bir çox xidmətlər – kitabxana, laboratoriya, ictimai nəqliyyat kartı və tələbə yataqxanalarında endirimlər də təqdim olunur.
ÖZƏL UNİVERSİTETLƏRDƏ TƏHSİL HAQLARI
Yunanıstanın özəl ali məktəbləri Avropa və Amerika universitetləri ilə əməkdaşlıq çərçivəsində fəaliyyət göstərir. Burada təhsil haqları dövlət universitetləri ilə müqayisədə xeyli yüksəkdir və adətən illik 6 000 – 12 000 avro arasında dəyişir. Bəzi prestijli biznes və incəsənət proqramlarında bu məbləğ daha yüksək – 15 000 avroya qədər ola bilər. Özəl universitetlər əsasən beynəlxalq səviyyədə tanınan proqramlar, ingilis dilində təhsil, müasir kampuslar və qlobal praktika imkanları ilə seçilir.
Əlavə olaraq, özəl universitetlərdə oxuyan tələbələr üçün geniş təqaüd proqramları, fərdi ödəniş cədvəli və endirimlər tətbiq olunur. Tələbələr üçün həm akademik, həm də sosial həyat çox rəngarəngdir və onlar müxtəlif layihələrdə, startaplarda və beynəlxalq mübadilə proqramlarında iştirak edə bilirlər.

TƏHSİL HAQLARINA DAXİL OLAN VƏ OLMAYAN XƏRCLƏR
Təhsil haqqı yalnız dərslərə, imtahanlara və tələbə hüquqlarına çıxış verir. Bir çox ixtisasda əlavə olaraq laboratoriya xərcləri, dərs vəsaiti, layihə və ya praktika haqları ödənilə bilər. Universitet kitabxanalarından çox vaxt pulsuz istifadə etmək mümkündür, lakin xüsusi dərs materialları və ya lisenziyalı proqram təminatı üçün əlavə ödəniş tələb oluna bilər.
Orta hesabla, bir tələbənin Yunanıstanda üzləşə biləcəyi illik əsas xərclər aşağıdakı kimidir:
Xərc Növü | İllik Təxmini Məbləğ (avro) |
---|---|
Təhsil haqqı | 1 500 – 4 000 |
Kitab və materiallar | 200 – 500 |
Yataqxana/kirayə | 2 400 – 4 800 |
Qida və gündəlik xərclər | 1 800 – 2 500 |
Nəqliyyat | 300 – 500 |
Sığorta və digər | 300 – 500 |
Şəhərdən, seçilən ixtisasdan və tələbənin həyat tərzindən asılı olaraq bu məbləğlər arta və ya azala bilər. Afina və Selanikdə kirayə qiymətləri daha yüksək, digər şəhərlərdə isə münasibdir.
TƏQAÜD, ENDİRİM VƏ GÜZƏŞTLƏR
Yunanıstan universitetləri xarici tələbələr üçün müxtəlif maliyyə dəstəyi mexanizmləri təklif edir:
- Dövlət təqaüdləri – Hökumətin Dövlət Təqaüd Fondu (IKY) vasitəsilə əcnəbi tələbələrə, o cümlədən azərbaycanlılara həm bakalavr, həm də magistr pilləsində təqaüdlər ayrılır.
- Universitet daxili təqaüdlər – Yüksək göstəriciləri və ya xüsusi ehtiyacı olan tələbələr üçün.
- Erasmus+ və digər Avropa proqramları – Mübadilə proqramlarında iştirak edənlər üçün əlavə maliyyə dəstəyi nəzərdə tutulur.
- Özəl təqaüdlər – Bəzi fondlar və şirkətlər tərəfindən verilən maliyyə yardımları.
Bunlar təhsil haqqının tam və ya bir hissəsinin ödənilməsinə, eləcə də yaşayış xərclərinə kömək edir. Təqaüd üçün müraciət edərkən vaxtında sənədləşmə və akademik nailiyyətlərin vacibliyi xüsusi qeyd olunmalıdır.
QƏBUL ŞƏRTLƏRİ VƏ VİZA PROSEDURLARI
Yunanıstanda təhsil almaq istəyən azərbaycanlı tələbələr üçün əsas qəbul şərtləri bunlardır:
- Təhsil haqqında sənədlərin (attestat və ya diplom) təsdiqlənməsi və tanınması
- Akademik transkript və tövsiyə məktubları
- Dil sertifikatı (yunan və ya ingilis dili)
- Motivasiya məktubu
Viza üçün isə maddi təminat, sığorta və təhsil haqqının ödənişi barədə sənədlər tələb olunur. Proses adətən şəffaf və sürətlidir, lakin bütün sənədlər düzgün və vaxtında təqdim edilməlidir. Tələbə vizası ilə oxuyanlar qanunvericiliyə əsasən müəyyən saatlarda işləyə də bilərlər.
TƏLƏBƏ HƏYATI, SOSİAL İMKANLAR VƏ MƏDƏNİ ÇEŞİDLİLİK
Yunanıstanda tələbə həyatı rəngarəngdir və sosial imkanlar genişdir. Tələbə kartı ilə ictimai nəqliyyatda, muzeylərdə, idman komplekslərində, teatr və kinoteatrlarda endirimlərdən istifadə etmək olur. Universitetlərin özündə isə müxtəlif klublar, könüllü fəaliyyətlər, startap inkubatorları, mədəni tədbirlər və layihələr mövcuddur.
Azərbaycanlı tələbələr üçün Yunanıstan yeni mədəniyyətlər, dostluq əlaqələri, qlobal dünyagörüş və Avropa təcrübəsi qazanmaq üçün geniş imkanlar açır. Qədim Yunan sivilizasiyasının bir hissəsi olmaq, Avropa təhsil standartlarında bilik almaq hər bir tələbə üçün unikal şansdır.
YUNANISTANDA TƏHSİL HAQLARI : ÜSTÜNLÜKLƏR
- Təhsil haqlarının münasib olması və ödəniş sisteminin elastikliyi
- Geniş təqaüd və maliyyə dəstəyi imkanları
- Avropa diplomunun bütün dünyada tanınması
- Sosial və mədəni müxtəliflik, multikultural tələbə həyatı
- Praktik və beynəlxalq yönümlü proqramlar
- Geniş tələbə hüquqları və sosial güzəştlər
Yunanıstan Avropanın elə bir ölkəsidir ki, burada təhsil almaq həm maliyyə, həm də şəxsi inkişaf baxımından rasional və faydalı qərardır. Azərbaycanlı tələbələr üçün münasib təhsil haqları, geniş təqaüd və maliyyə dəstəyi, yüksək keyfiyyətli akademik mühit və zəngin tələbə həyatı unudulmaz imkanlar yaradır. Yunanıstanda alınan diplomlar qlobal əmək bazarında rəqabətqabiliyyətli olmaq üçün əsl açardır. Burada təhsil, sadəcə akademik bilik deyil, həm də yeni dünyagörüş, fərqli dostluqlar, müasir Avropa dəyərləri ilə tanışlıq və şəxsi inkişaf üçün unikal fürsətdir.
Ən çox verilən suallar
1. Yunanıstanda bakalavr pilləsi üçün illik təhsil haqqı nə qədərdir?
Dövlət universitetlərində əcnəbilər üçün bakalavr proqramlarının illik təhsil haqqı adətən 1 500 – 2 500 avro arasında dəyişir. İxtisas və universitetdən asılı olaraq bu məbləğ bir qədər fərqli ola bilər.
2. Magistratura proqramlarında təhsil haqqı nə qədərdir?
Magistratura səviyyəsində illik təhsil haqları dövlət universitetlərində 2 000 – 4 000 avro arası dəyişir. Özəl universitetlərdə bu məbləğ daha yüksək ola bilər.
3. Təhsil haqqı ödənişini necə həyata keçirmək mümkündür?
Universitetlərin çoxunda təhsil haqqının müəyyən hissəsini əvvəlcədən, qalan hissəsini isə semestr ərzində mərhələli şəkildə ödəmək mümkündür. Bank köçürməsi, onlayn ödəmə və ya universitet kassası vasitəsilə ödəniş qəbul olunur.
4. Təhsil haqqına hansı xidmətlər daxildir?
Təhsil haqqına dərslər, imtahanlar, bəzi laboratoriyalardan istifadə, kitabxana və tələbə kartı daxildir. Lakin yataqxana, qida, nəqliyyat və əlavə kurslar üçün ayrıca ödəniş tələb oluna bilər.
5. Təqaüd və endirim almaq mümkündürmü?
Bəli, bir sıra dövlət və universitet təqaüdləri, həmçinin akademik göstəricilərə əsaslanan endirimlər mövcuddur. Xüsusi proqramlar və fondlar vasitəsilə dəstək almaq mümkündür.
6. Yunanıstanda təhsil haqları hər il dəyişir?
Əksər hallarda illik təhsil haqları sabit saxlanılır, amma bəzi yeni proqramlarda və ya iqtisadi dəyişikliklər səbəbindən müəyyən qədər artım ola bilər.
7. Təhsil haqqı yalnız yunan dilində olan proqramlara aiddirmi?
Xeyr, həm yunan, həm də ingilis dilli proqramlarda əcnəbi tələbələr üçün təhsil haqları tətbiq olunur. İngilis dilli proqramlar adətən bir qədər bahalıdır.
8. Təhsil haqqını ödəməsəm universitetdən çıxarıla bilərəm?
Bəli, təhsil haqqının vaxtında ödənilməməsi halında universitet tələbənin qeydiyyatını dondura və ya ləğv edə bilər. Buna görə ödənişlərə xüsusi diqqət etmək lazımdır.
9. Əlavə xərclər nəyə görə yaranır?
Kitablar, xüsusi laboratoriyalar, praktika proqramları, şəxsi layihələr, yataqxana və sığorta kimi xidmətlər üçün əlavə xərclər tələb oluna bilər. Hər universitet bu barədə ayrıca məlumat verir.
10. Yunanıstanda təhsil haqqı ödəmək üçün kredit və ya hissə-hissə ödəniş mümkündürmü?
Bir çox universitetdə hissə-hissə ödəniş və ya xüsusi ödəniş planı mövcuddur. Kredit imkanları isə əsasən banklar və ya özəl təhsil maliyyə qurumları tərəfindən təklif edilir.