Ukrayna təhsili dünya miqyasında tanınır və burada təhsil alan tələbələr, fərqli ixtisaslar üzrə geniş seçim imkanlarına sahibdir. Ölkədə fəaliyyət göstərən ali məktəblər beynəlxalq proqramlar və akkreditasiyalara malikdir. Xüsusilə texniki, tibb, iqtisadiyyat və humanitar sahələrdə Ukrayna universitetləri ciddi nüfuz qazanıb. Bu, azərbaycanlı tələbələrin Ukraynada təhsil almağa üstünlük verməsində mühüm rol oynayır.
Ölkənin universitetləri müasir infrastruktur, praktik tədris və tələbə yönümlü mühitlə seçilir. Bundan başqa, Ukraynada alınan diplomların Avropa, Asiya və Yaxın Şərq ölkələrində tanınması, burada təhsil almağı daha da cəlbedici edir.
UKRAYNADA TƏHSİL HAQLARININ ÜMUMİ QİYMƏTLƏNDİRİLMƏSİ
Ukraynada təhsil haqları tələbənin seçdiyi universitet, fakültə və ixtisasa görə fərqlənir. Dövlət universitetlərində və prestijli şəhərlərdə qiymətlər fərqli ola bilər. Ukraynada təhsil haqları illik əsasda ödənilir və hər bir universitet öz qiymət siyasətini müəyyənləşdirir.
Ən aşağı qiymətlər regional universitetlərdə, daha yüksək təhsil haqları isə Kiyev, Xarkov, Odessa, Dnepr kimi böyük şəhərlərdəki aparıcı universitetlərdə tətbiq olunur. Xarici tələbələr üçün təhsil haqları bəzən yerli tələbələrlə müqayisədə bir qədər yüksək ola bilər.
QISA CƏDVƏL: ƏN POPULYAR İXTİSASLAR ÜZRƏ ORTALAMA İLLİK TƏHSİL HAQLARI (USD ilə)
| İxtisas | Minimum ($) | Maksimum ($) |
|---|---|---|
| Tibb | 2,800 | 5,000 |
| Stomatologiya | 3,000 | 5,500 |
| İqtisadiyyat | 1,200 | 3,000 |
| İT və Proqramlaşdırma | 1,500 | 3,500 |
| Mühəndislik | 1,600 | 3,200 |
| Humanitar elmlər | 1,200 | 2,500 |
| Hüquq | 1,500 | 3,500 |
| Beynəlxalq münasibətlər | 1,800 | 3,800 |
Bu cədvəl, yalnız ortalama qiymətləri göstərir. Hər bir universitet və fakültənin özünəməxsus qiymətləri ola bilər.
UKRAYNADA TƏHSİL HAQLARINI MÜƏYYƏN EDƏN AMİLLƏR
Təhsil haqqının formalaşmasında bir sıra mühüm amillər rol oynayır. Ən başlıcası universitetin nüfuzu, yerləşdiyi şəhər və ixtisasın tələbkarlığıdır.
Misal üçün, Kiyev Milli Universiteti və ya Xarkov Milli Tibb Universitetində təhsil haqları digər şəhərlərlə müqayisədə nisbətən yüksəkdir.
İxtisaslar üzrə fərqliliklər də böyükdür. Tibb və stomatologiya ən yüksək təhsil haqqı tələb edən sahələr sırasındadır. Proqramlaşdırma, mühəndislik və iqtisadiyyat kimi sahələrdə isə qiymətlər bir qədər münasibdir.
Özəl universitetlərdə, adətən, təhsil haqları dövlət universitetlərinə nisbətən yüksək olur, lakin bir sıra özəl ali məktəblər xüsusi kampaniyalar və endirim proqramları tətbiq edir.
TƏHSİL HAQLARININ ÖDƏNİLMƏ QAYDALARI
Ukrayna universitetlərində təhsil haqları əsasən illik və ya semestr əsaslı ödənilir. Tələbələr ilk mərhələdə adətən birillik haqqı birdəfəlik ödəməlidirlər.
Bir çox universitetlərdə ödəniş üçün aşağıdakı variantlar mövcuddur:
- Bank köçürməsi (ən geniş istifadə olunan üsul)
- Nağd ödəniş (yerli tələbələr üçün)
- Onlayn ödəniş platformaları
Xarici tələbələr üçün əsas ödəniş üsulu bank köçürməsi və ya universitetin rəsmi hesabına ödəniş sayılır. Ödənişlərin vaxtında edilməsi tələbənin qeydiyyatının təsdiqlənməsi üçün əsas şərtdir.
TƏHSİL HAQLARI İLƏ BAĞLI ƏLAVƏ XƏRCLƏR
Ukraynada ali təhsil almaq istəyən tələbələr üçün yalnız təhsil haqqı deyil, bir sıra əlavə xərclər də nəzərə alınmalıdır. Bu xərclərə daxildir:
- Universitetin qeydiyyat rüsumu
- Sığorta (tibbi və yaşama icazəsi üçün)
- Yataqxana ödənişi
- Dərslik və material xərcləri
- Viza və rəsmi sənədləşmə rüsumları
Ortalama olaraq, yataqxana üçün aylıq 30-70 ABŞ dolları arası məbləğ nəzərdə tutulur. Tibbi sığorta isə ildə 100-150 dollar arasında dəyişə bilər. Bəzi universitetlər dərslik və əlavə materiallara görə də ödəniş tələb edir. Bütün bu məbləğlər, təhsil haqqı ilə birgə tələbənin ümumi büdcəsini formalaşdırır.
AZƏRBAYCANLI TƏLƏBƏLƏR ÜÇÜN XÜSUSİ ŞƏRTLƏR
Ukraynada təhsil alan azərbaycanlı tələbələr üçün xüsusi güzəştlər və proqramlar mövcud olmasa da, bəzi universitetlər ikitərəfli razılaşmalar əsasında qəbul prosesini asanlaşdırır. Əlavə olaraq, bir neçə ali məktəb azərbaycanlı tələbələr üçün xüsusi endirimli proqramlar və ya ilk illər üçün əlavə güzəştlər təklif edir.
Azərbaycan vətəndaşlarının Ukraynada təhsil almaq üçün mütləq viza alması, yaşama icazəsi və tibbi sığorta sənədlərini təqdim etməsi tələb olunur. Bu prosedurlar, təhsil haqqı ödənildikdən sonra başlanılır və universitetlər tərəfindən ətraflı məlumat təqdim edilir.
UKRAYNADA TƏHSİL HAQLARININ İLLƏR ÜZRƏ DƏYİŞİKLİYİ
Son illərdə Ukraynada təhsil haqlarında bəzi dəyişikliklər müşahidə edilir. Xüsusilə, beynəlxalq tələbələrin sayı artdıqca, universitetlər öz infrastrukturunu və tədris keyfiyyətini artırmaq üçün qiymətlərə yenidən baxırlar.
Buna baxmayaraq, Avropa və digər MDB ölkələri ilə müqayisədə Ukraynada təhsil haqları hələ də tələbələr üçün ən münasib variant olaraq qalır. Universitetlərin rəsmi veb-saytlarında hər il yeni qiymət siyahıları paylaşılır, buna görə də abituriyentlər sənəd qəbulundan öncə dəqiq məbləğləri yoxlamalıdırlar.
TƏQAÜD VƏ ENDİRİM İMKANLARI
Ukraynada dövlət tərəfindən verilən təqaüdlər, əsasən, ukraynalı tələbələr üçün nəzərdə tutulur. Xarici tələbələr üçün isə təqaüd imkanları məhduddur, lakin bəzi özəl fondlar və universitetlər müəyyən ixtisaslar üzrə xüsusi endirimlər təqdim edir.
Əlavə olaraq, bir sıra beynəlxalq təşkilatlar (məsələn, Erasmus+) Ukraynada təhsil alan tələbələrə maliyyə dəstəyi təklif edə bilər. Azərbaycanın müxtəlif dövlət və qeyri-dövlət fondları tərəfindən də zaman-zaman xaricdə təhsil üçün qrant və təqaüd proqramları elan edilir.
Reklam
ƏN POPULYAR UKRAYNA UNİVERSİTETLƏRİ VƏ TƏHSİL HAQLARI
| Universitet | Fakültə (əsas) | İllik Təhsil Haqqı ($) |
|---|---|---|
| Kiyev Milli Taras Şevçenko Universiteti | Tibb, İT, Hüquq | 2,500 – 4,500 |
| Xarkov Milli Tibb Universiteti | Tibb | 4,000 – 5,000 |
| Odessa Milli Dəniz Akademiyası | Mühəndislik | 1,800 – 3,200 |
| Lvov Politeknik Universiteti | Texnologiya | 1,700 – 3,000 |
| Dnepr Milli Universiteti | İqtisadiyyat, İT | 1,500 – 3,000 |
Bu cədvəl vasitəsilə Ukraynada ən çox müraciət olunan universitetlər və onların ortalama təhsil haqları barədə aydın təsəvvür əldə etmək mümkündür.
UKRAYNADA YAŞAYIŞ XƏRCLƏRİ
Təhsil haqqına əlavə olaraq, tələbələrin gündəlik yaşayış xərclərini də nəzərə alması vacibdir. Ukraynada yaşayış xərcləri böyük şəhərlərdə bir qədər yüksək, regional şəhərlərdə isə daha münasibdir. Orta hesabla bir tələbənin aylıq yaşayış xərci (yataqxana, qida, nəqliyyat, rabitə, şəxsi xərclər daxil olmaqla) 300-500 ABŞ dolları arası dəyişir.
Qeyd etmək lazımdır ki, Ukraynada tələbələr üçün yataqxanalar geniş yayılıb və qiymətlər Avropadakı digər ölkələrlə müqayisədə daha münasibdir.
UKRAYNADA TƏHSİL HAQLARININ ÖDƏNİLMƏ PROSESİNDƏ ÇƏTİNLİKLƏR
Bəzi hallarda, Ukraynada təhsil haqlarının ödənilməsi zamanı müəyyən texniki və ya hüquqi çətinliklər yaşana bilər. Xarici valyuta məhdudiyyətləri, bank əməliyyatlarında gecikmələr və ya sənədlərin düzgün təqdim olunmaması bu tip problemlər sırasındadır.
Tələbələr və valideynlər ödənişi universitetin rəsmi hesabına, düzgün təyinatla və vaxtında etməlidirlər. Ödəniş qəbzi, tələbənin qeydiyyatında əsas sənədlərdən biri hesab edilir. Hər bir universitetin beynəlxalq tələbələrlə iş üzrə şöbəsi bu məsələlərdə kömək göstərir.
TƏHSİL HAQLARININ DİGƏR AVROPA ÖLKƏLƏRİ İLƏ MÜQAYİSƏSİ
Ukraynada təhsil haqları, Polşa, Macarıstan, Litva, Latviya və Çexiya kimi digər Avropa ölkələri ilə müqayisədə daha münasibdir. Xüsusilə tibb və mühəndislik ixtisaslarında, Ukraynada təhsil alan tələbələr eyni keyfiyyətdə diplom əldə etməklə yanaşı, ailə büdcəsinə də qənaət etmiş olurlar.
Əlavə olaraq, Ukraynada universitetlərin çoxu tələbələrə beynəlxalq təcrübə proqramlarında iştirak imkanı yaradır, bu isə gələcək karyera baxımından mühüm üstünlük sayılır.
BƏZİ VACİB MƏSLƏHƏTLƏR
- Hər universitetin rəsmi səhifəsində illik təhsil haqqı və əlavə xərclər barədə ən son məlumatı yoxlayın.
- Təhsil haqları ödənildikdən sonra tələb olunan bütün sənədləri tam və düzgün şəkildə təqdim edin.
- Təhsil haqqı, yataqxana, sığorta və qeydiyyat xərclərini əvvəlcədən planlaşdırın.
- Gələcəkdə xərclərin artma ehtimalını nəzərə alaraq büdcənizi qurun.
- Universitetin beynəlxalq tələbələrlə iş üzrə ofisi ilə mütəmadi əlaqədə olun.
Ukraynada təhsil almaq arzusunda olan hər bir azərbaycanlı gənc üçün təhsil haqları və əlavə xərclər əsas suallardan biridir. Ukrayna universitetlərinin geniş ixtisas seçimi, beynəlxalq akkreditasiyası və münasib təhsil haqqı siyasəti bu ölkəni azərbaycanlılar üçün ideal təhsil məkanına çevirir. İstər tibb, istər texniki, istərsə də iqtisadi sahələrdə təhsil almaq istəyən hər kəs Ukraynada öz büdcəsinə və istəklərinə uyğun universitet tapa bilər. Tələbə həyatını asanlaşdıran ucuz yataqxanalar, müasir infrastruktur və müxtəlif mədəniyyətləri əhatə edən mühit də Ukraynada təhsili daha da cəlbedici edir. Doğru seçim, dəqiq planlaşdırma və lazımi sənədləşmə ilə Ukraynada təhsil almaq həm savad, həm də uğurlu gələcək üçün səmərəli yoldur.
Ən çox verilən suallar
-
Ukraynada təhsil haqqı nə qədərdir?
Ukraynada təhsil haqqı universitet və ixtisasdan asılı olaraq illik 1,200 – 5,500 ABŞ dolları arasında dəyişir. Tibb və stomatologiya ixtisaslarında ödənişlər daha yüksəkdir. -
Azərbaycandan olan tələbələr üçün təhsil haqlarında endirim varmı?
Ukraynada rəsmi dövlət proqramları ilə endirim nəzərdə tutulmur. Lakin bəzi universitetlər endirimli təhsil və güzəşt proqramları təqdim edə bilər. -
Təhsil haqqı necə ödənilir?
Təhsil haqları əsasən bank köçürməsi ilə universitetin rəsmi hesabına, bəzi hallarda isə onlayn ödəniş platformaları vasitəsilə həyata keçirilir. -
Təhsil haqqı semestr və ya illik əsasda ödənilir?
Əksər universitetlərdə təhsil haqqı illik əsasda ödənilir. Bəzi hallarda semestr və ya iki hissədə ödəmək mümkündür. -
Yataqxana və sığorta xərcləri təhsil haqqına daxildirmi?
Yataqxana və tibbi sığorta xərcləri təhsil haqqına daxil deyil. Onlar əlavə olaraq tələbənin büdcəsinə əlavə olunur. -
Təhsil haqqı artımı mümkündürmü?
Bəli, bəzi universitetlərdə hər il müəyyən qədər təhsil haqqı artımı baş verə bilər. Rəsmi məlumat universitetin saytında paylaşılır. -
Təhsil haqqı ödənilməsə qeydiyyat mümkündürmü?
Xeyr, ödəniş təsdiqlənmədən tələbənin qeydiyyatı və viza dəstəyi mümkün olmur. -
Ən yüksək və ən aşağı təhsil haqları hansı ixtisaslarda tətbiq olunur?
Ən yüksək təhsil haqqı tibb, stomatologiya və aviasiya ixtisaslarında, ən aşağı isə humanitar və pedaqoji ixtisaslarda olur. -
Təhsil haqqını hansı valyutada ödəmək olar?
Təhsil haqları əsasən ABŞ dolları və ya avro ilə ödənilir. Bəzi universitetlər milli valyuta ilə də ödəniş qəbul edə bilər. -
Təhsil haqqının qaytarılması mümkündürmü?
Təhsil haqqının geri qaytarılması yalnız tələbə universitet tərəfindən qəbul olunmazsa və ya rəsmi imtina məktubu təqdim edərsə mümkündür. Detallı qaydalar hər universitetdə fərqli ola bilər.
Reklam
