Dünya sürətlə dəyişir və təhsil sistemi bu dəyişikliklərə cavab vermək üçün davamlı yenilənir. Bu gün Bolqarıstan yalnız ənənəvi universitet mühiti ilə deyil, həm də çevik, müasir və rəqəmsal təhsil imkanları ilə tanınır. Ənənəvi auditoriyadan fərqli olaraq, distant və qiyabi təhsil proqramları tələbələrə həm yaşadıqları yerdən, həm də fərqli həyat tərzindən asılı olmayaraq, keyfiyyətli Avropa təhsili almağa şərait yaradır. Bu yeni model gənclər və böyüklər üçün rahatlıq, maliyyə əlçatanlığı və beynəlxalq karyera imkanları açır.
Bolqarıstanda Distant və Qiyabi Təhsilin Mahiyyəti
Distant və qiyabi təhsil Bolqarıstanda artıq müvəqqəti çıxış deyil, daimi və rəqabətədavamlı təhsil formatına çevrilib. Distant təhsil tamamilə onlayn platformalarda həyata keçirilir, tələbə dərslərə evdən, işdən və ya dünyanın istənilən yerindən qoşula bilər. Qiyabi təhsil isə əsasən özü-özünə öyrənmə prinsipi ilə qurulur; tələbə yalnız imtahan və ya praktiki məşğələlər üçün universitetə gəlir.
Bu formatlar xüsusilə aşağıdakılar üçün əlverişlidir:
- Əmək fəaliyyəti ilə məşğul olanlar
- Bölgələrdə yaşayan və universitetə köçmək istəməyənlər
- Ailəli şəxslər və ikinci ali təhsil almaq istəyənlər
- Rəqəmsal savadını inkişaf etdirmək arzusunda olanlar
Distant və Qiyabi Təhsil Təklif Edən Əsas Universitetlər
Bolqarıstanda bir neçə aparıcı universitet distant və qiyabi proqramlarda fərqlənir:
Universitet Adı | Təhsil Forması | İxtisaslar | Tədris Dili | İllik Təhsil Haqqı (€) | Onlayn Platforma |
---|---|---|---|---|---|
Sofiya Universiteti | Distant, Qiyabi | Menecment, Filologiya, İqtisadiyyat | Bolqar, İngilis | 1500-2200 | Moodle, Zoom |
Plovdiv Universiteti | Distant, Qiyabi | Biologiya, Riyaziyyat, Pedaqogika | Bolqar, İngilis | 1300-2000 | Blackboard, Google Classroom |
Yeni Bolqarıstan Universiteti | Distant | Media, İT, Dizayn, Psixologiya | İngilis, Bolqar | 1700-2400 | Moodle |
Varna İqtisadiyyat Universiteti | Qiyabi, Distant | Biznes, Maliyyə, Marketinq | İngilis, Bolqar | 1400-2100 | MS Teams, Moodle |
Varna Texniki Universiteti | Qiyabi | Mühəndislik, Kompüter Elmləri | İngilis, Bolqar | 1600-2300 | Google Classroom |
Şumen Universiteti | Qiyabi, Distant | Humanitar və Pedaqoji İxtisaslar | Bolqar | 1200-1800 | Zoom |
Bu universitetlər müxtəlif ixtisaslar, rahat qəbul qaydaları və müasir elektron tədris imkanları ilə fərqlənir.
Qəbul Prosesi və Sənədləşmə
Bolqarıstanda distant və qiyabi təhsil üçün qəbul prosesi əsasən sadə və şəffafdır. Ən vacib addımlar:
- Orta məktəb attestatı və ya bakalavr diplomu (notariat təsdiqi və tərcümə ilə)
- Qiymət cədvəli/transkript
- Xarici pasportun surəti
- Fotoşəkil (3-4 ədəd)
- Tibbi arayış
- Motivasiya məktubu və dil biliyini təsdiqləyən sənəd (bəzən tələb olunur)
- Onlayn müraciət forması
Qəbul tam onlayn həyata keçirilir və nəticə adətən 3-4 həftəyə məlum olur.

Təhsil Haqları və Maliyyə Üstünlükləri
Bolqarıstanda distant və qiyabi təhsil üzrə illik təhsil haqqı əyani təhsildən xeyli aşağıdır və adətən 1200-2400 avro arası dəyişir. Əlavə olaraq, distant tələbələr yaşayış, nəqliyyat və gündəlik xərclərə qənaət edirlər. Universitetlərdə hissə-hissə ödəniş, endirim və bəzi hallarda təqaüd imkanları da mövcuddur.
Tədris Prosesi və Onlayn İmkanlar
Bolqarıstan universitetlərində tədris prosesi müasir platformalar (Moodle, Blackboard, MS Teams və s.) üzərindən aparılır. Video mühazirələr, testlər, qrup layihələri, virtual laboratoriyalar və müəllimlərlə onlayn görüşlər tələbələrin tam distant iştirakına imkan yaradır. Qiyabi proqramlarda isə əsas dərs materialları evə göndərilir və sessiya zamanı imtahan verilir.
Tələbələr universitetin bütün elektron resurslarından, kitabxana və arxivlərindən, forum və diskussiya qruplarından istifadə edə bilirlər.
Diplomun Tanınması və Karyera Perspektivləri
Bolqarıstanda distant və qiyabi təhsil üzrə diplomlar Avropa İttifaqı və Azərbaycan da daxil olmaqla bir çox ölkədə rəsmi olaraq tanınır. Məzunlar magistratura və doktorantura səviyyəsində təhsili davam etdirə, beynəlxalq şirkətlərdə işə düzələ, peşəkar inkişaf üçün yeni mərhələyə keçə bilirlər.
Kimlər üçün Uyğundur və Gələcək İmkanlar
Bu təhsil forması:
- İşləyən və ya ailə həyatı quran şəxslər üçün
- Ali təhsil almaq arzusunda olan, lakin ənənəvi sistemə uyğunlaşa bilməyənlər üçün
- Müxtəlif ölkələrdə yaşayıb, yerli diplom arzulayanlar üçün idealdır.
Distant və qiyabi proqramlar sayəsində tələbələr yeni ixtisasa yiyələnir, beynəlxalq layihələrdə iştirak edir, fərqli karyera yolları aça bilirlər.
Bolqarıstanda distant və qiyabi təhsil sürətlə böyüyən, müasir və gələcəyə açıq bir təhsil modelidir. Cəlbedici qiymətlər, sadə qəbul, yüksək texnoloji imkanlar və tanınan diplom – bütün bunlar Bolqarıstan universitetlərini Avropa təhsil bazarında rəqabətədavamlı və əlçatan edir. Vaxtını və maliyyəsini dəyərləndirən hər bir insan üçün bu təhsil forması real və ağıllı seçimdir.
Ən Çox Verilən Suallar
Sofiya Universiteti, Plovdiv Universiteti, Yeni Bolqarıstan Universiteti, Varna İqtisadiyyat Universiteti, Varna Texniki Universiteti və Şumen Universiteti distant və qiyabi proqramlarda əsas seçim ünvanlarıdır.
Çox proqramda imtahansız və sadə sənədlərlə qəbul mümkündür. Lakin bəzi ixtisaslar üçün motivasiya məktubu və ya qısa onlayn müsahibə istənə bilər.
Əksər proqramlar bolqar və ingilis dillərində təqdim olunur. Beynəlxalq tələbələr üçün xüsusi ingilis dilli qruplar da mövcuddur.
Bəzi universitetlər yüksək göstəricilərə və ya sosial ehtiyaclara əsaslanan təqaüd və ödəniş endirimləri təklif edir. Proqramdan və universitetdən asılı olaraq bu imkanlar dəyişə bilər.
Distant proqramlarda bütün dərslər və testlər onlayn keçirilir. Qiyabi proqramlarda isə əsas dərslər məsafədən, imtahan və praktikalar isə ildə bir neçə dəfə universitetdə əyani olur.
Bəli, Bolqarıstanın akkreditə olunmuş universitetlərinin distant və qiyabi diplomları Azərbaycanda nostrifikasiya olunur və Avropa ölkələrində rəsmi qəbul edilir.
Bolqarıstan universitetləri əsasən Moodle, Blackboard, Zoom, Google Classroom kimi beynəlxalq platformalardan istifadə edirlər.
Bəli, məhz bu format iş, ailə və təhsil öhdəliklərini paralel aparmaq üçün yaradılıb. Tələbələr cədvəllərini sərbəst tənzimləyə bilirlər.
Əksər universitetlər əsas ixtisaslarla yanaşı, əlavə onlayn kurslar və peşə sertifikatları təklif edirlər. Bu, məzunların karyera imkanlarını artırır.
Bəli, distant və qiyabi təhsil üzrə alınan diplomla həm Bolqarıstanda, həm də Avropa ölkələrində ixtisas üzrə iş tapmaq mümkündür. İşəgötürənlər bu diplomlara bərabər qiymət verir.